ปุ๋ยฟอสเฟต
ปุ๋ยฟอสเฟต เป็นปุ๋ยเคมีที่ให้ธาตุฟอสฟอรัสในรูปสารประกอบฟอสเฟต pH ของดินมีผลต่ออนุมูลของฟอสเฟตการผลิตปุ๋ยฟอสเฟต
ปัจจุบันนี้ใช้วัตถุดิบคือ หินฟอสเฟต (phosphate rock)
การเตรียมปุ๋ยซุปเปอร์ฟอสเฟต
นำหินฟอสเฟตที่บดแล้วมาทำปฏิกิริยากับกรด H2SO4 เข้มข้น 4-5
โมลต่อลูกบาศก์เดซิเมตร(ที่มากเกินพอ)
ปฏิกิริยาจะเกิดขึ้นอย่างรวดเร็วได้กรด H3PO4 กรดกัดแก้ว (HF กรดไฮโดรฟูออริก) และแคลเซียมซัลเฟต
ดังสมการ
CaF2.3Ca3(PO4)2 + 10H2SO4" 6H3PO4 + 10CaSO4 + 2HF
กรด H3PO4 ที่เกิดขึ้นจะทำปฏิกิริยากับหินฟอสเฟตที่เหลือ
ปฏิกิริยาเกิดขึ้นอย่างช้าๆ ต้องเก็บหรือบ่มไว้ประมาณ 1 เดือน
จนปฏิกิริยาเกิดขึ้นอย่างสมบูรณ์ได้มอนอแคลเซียมฟอสเฟต หรือในท้องตลาดเรียกว่า triple
soperphosphate
CaF2.3Ca3(PO4)2 + 14H3PO4 " 10Ca(H2PO4)2 + 2HF
ปุ๋ยมอนอแคลเซียมฟอสเฟตละลายน้ำได้ดี พืชจึงนำมาใช้ประโยชน์ได้อย่างเต็มที่
นอกจากนี้อาจนำหินฟอสเฟตมาทำปฏิกิริยากับ จะได้ปุ๋ยซุปเปอร์ฟอสเฟต ดังสมการ
CaF2.3Ca3(PO4)2 + 7H2SO4 + 17H2O " 3Ca(H2PO4)2.
H2O + 7CaSO4.2 H2O + 2HF
การเตรียมปุ๋ยฟอสเฟตในอุตสาหกรรมจะมีแก๊ส HF เกิดขึ้นซึ่งระเหยกลายเป็นไอได้ง่ายและเป็นพิษ จึงต้องมีการกำจัด HF ดังปฏิกิริยา
SiO2 + 4HF
" SiF4 + 2 H2O
SiF4 ที่เกิดขึ้นจะรวมตัวกับน้ำส่วนที่ได้ H2SiF6 อาจนำแก๊ส HF ทำปฏิกิริยากับ SiO2 โดยตรงจะได้เหมือนกัน
ดังสมการ
6HF + SiO2 " H2SiF6 + 2 H2O
H2SiF6 ใช้เป็นสารละลายในการเติมฟลูออไรด์ให้กับน้ำดื่ม
หรือนำมาทำปฏิกิริยากับ MgO ได้แมกนีเซียมซิลิโกฟลูออไรด์ ซึ่งใช้เป็นสารกำจัดแมลง ดังสมการ
H2SiF6 +
MgO " MgSiF6 + H2O
อาจกำจัดแก๊ส HF โดยการผ่านลงในน้ำได้สารละลายกรด HF แล้วนำมาสะเทินด้วยโซดาแอช(Na2CO3) หรือหินปูน ดังสมการ
2HF + Na2CO3 " 2NaF + H2O + CO2
2HF + CaCO3 " CaF2 + H2O + CO2
การผลิตปุ๋ยฟอสเฟตนั้นอาจนำหินฟอสเฟตผสมกับทรายและโซดาแอช
แล้วเผาที่อุณหภูมิ 1000-1200 อาศาเซลเซียส ประมาณ
2 ชั่วโมง จะเกิดปฏิกิริยา ดังสมการ
2CaF2.3Ca3(PO4)2 + 5SiO2 + 6Na2CO3 " 12CaNaPO4 + 4Ca2SiO4 + SiF4 + 6CO2
นำสารผสมที่ได้จากการเผาเทลงในน้ำแล้วทำให้เย็นลงทันทีจะได้สารที่มีลักษณะพรุน
เปราะ และบดให้ละเอียดได้ง่าย สามารถใช้เป็นปุ๋ยฟอสเฟตที่ให้ P2O5 ได้ถึงร้อยละ 27.5
โดยมวล จึงเป็นวิธีหนึ่งที่นำหินฟอสเฟตมาใช้อย่างคุ้มค่า
หน้าแรก
หน้าแรก
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น